سلام ماهانی عزیز در این مقاله قصد داریم درباره تقویت حافظه کوتاه مدت صحبت کنیم و در نهایت از شما می خواهیم با استفاده از نکاتی که در این مقاله به آنها اشاره کرده ایم سعی کنید حافظه کوتاه مدت ضعیف خودتان را تقویت کنید و با دانستن قدرت ذهن خود بهره وری آن را افزایش دهید.
حافظه چیست؟
حافظه مانند انبار در مغز ما عمل می کند و خاطرات و وقایع مختلف را در خود ثبت می کند. حافظه از دو قسمت کوتاه مدت و بلند مدت تشکیل شده است. اطلاعات ابتدا در حافظه کوتاه مدت و سپس در حافظه بلند مدت شما ذخیره می‌شوند. وظیفه انتقال اطلاعات از حافظه کوتاه مدت به حافظه بلند مدت بر عهده هیپوکامپ که در مغز قرار دارد می‌باشد. هیپوکامپ قسمت از دستگاه لیمبیک است که در ایجاد حافظه کوتاه مدت ضعیف و تبدیل آن به حافظه بلند مدت نقش دارد.
به طوری که افرادی که هیپوکامپ آنها به هر دلیل آسیب دیده است نمی‌توانند اطلاعات را به حافظه بلند مدت خودشان انتقال دهند و موضوعی در ذهن برای مدت طولانی باقی نمی‌ماند. این افراد نام کسانی که هر روز با آنها ارتباط دارند را به یاد نمی‌آورند و هر اطلاعاتی برای مدت زمان خیلی کوتاه شاید در حد چند دقیقه در ذهن آنها باقی می‌ماند اما چون هیپوکامپ آسیب دیده است، حافظه کوتاه مدتی شکل نمی‌گیرد که بخواهد به حافظه بلند مدت تبدیل شود. البته این نکته را نیز باید ذکر کنیم که خاطراتی که قبل از برداشتن هیپوکامپ در ذهن شما ثبت شده است، هرگز پاک نخواهد شد، فقط شما نمی توانید اطلاعات جدید را در آن نگه دارید.
پیشنهاد ما به شما : درمان فراموشی کوتاه مدت در طب سنتی
مراحل ثبت کردن اطلاعات به صورتی است که شما ابتدا مفاهیم را از طریق انواع حس های خودتان دریافت می کنید. این اطلاعات را به مغز خودتان می‌رسانید و قسمت هیپوکامپ آن اطلاعات را در پوشه حافظه کوتاه مدت ذخیره می کند. اگر شما بار ها و بارها این اطلاعات را تکرار کنید و با خودتان مرور کنید تازه می توان گفت که این اطلاعات وارد حافظه بلند مدت شما شده است. همانطور که گفتیم اگر هیپوکامپ برداشته شود و یا آسیبی ببیند حافظه کوتاه مدت و تبدیل آن به حافظه بلند مدت به طور دائمی از بین می‌رود.
به جز آسیب دیدن هیپوکامپ عوامل متعدد دیگری نیز وجود دارند که موجب اختلال در حافظه کوتاه مدت ضعیف می‌شود. احتمالاً برای شما هم پیش آمده است که یک شماره تلفن را پس از آنکه می شنوید دیگر به یاد نداشته باشید. و یا اتفاقاتی که برای شما می‌افتد مانند گذشته در ذهن شما ثبت نشود و… در ادامه به معرفی برخی از عواملی که می‌توانند فرآیند ایجاد حافظه کوتاه مدت ضعیف را در شما دچار مشکل کند را با هم بررسی می‌کنیم.
دلایل ضعیف شدن حافظه کوتاه مدت:
۱. استرس
یکی از دلایلی که بر روی حافظه کوتاه مدت ضعیف اثر می گذارد استرس است.وقتی که شما بیش از حد نگران یک موضوعی هستید در واقع در ذهن خودتان فقط مطالب مربوط به آن را مرور می‌کنید و در نتیجه هر اطلاعاتی که در این زمان وارد مغز شما می شود، در حافظه کوتاه مدت می‌ماند و به این علت که هیچ توجهی به آن نشده است از بین می‌رود. از طرفی ترشح بیش از حد کورتیزول که در اثر استرس آشنا می‌شود می‌تواند بر نیمکره های مغز و در نهایت حافظه تاثر منفی بگذارد.
۲. پرت شدن حواس
پرت شدن حواس یکی دیگر از مواردی است که موجب تضعیف حافظه کوتاه مدت می شود. به دلیل قرار گرفتن در عصر بمباران اطلاعاتی یکی از سخت‌ترین کارهایی که هرکسی می‌تواند انجام دهد این است که حواس خودش را متمرکز نگه دارد و یکی از معضلات افزایش تمرکز است. وقتی که هر چیزی می‌تواند ذهن شما را به خودش اختصاص دهد، در نتیجه ذهن نمی داند که چطور باید حواس خودش را در زمان حال نگه دارد و سعی کند که اطلاعات را به حافظه کوتاه مدت خود بسپارید و پس از مدتی نیز با تمرین و تکرار ذهن خودش به زمان حال بازگرداند.
۳. افزایش سن
افزایش سن یکی دیگر از عواملی است که موجب ضعیف شدن حافظه کوتاه مدت می شود. افرادی که سن بیشتری دارند بهتر است تمرینانتی را که در ادامه مقاله قرار دارد را با جدیت بیشتری نسبت به افرادی که صرفاً دغدغه‌های روزمره زندگی دارند و این دغدغه‌ها موجب پرت شدن حواسشان شده است انجام بدهید تا نتیجه خوبی بگیرید.
پیشنهاد ما به شما : بهترین زمان برای مطالعه
۴. اعتیاد به الکل
«سندرم کورساکوف»، نوعی زوال مغزی است که ممکن است بر اثر اعتیاد به الکل رخ بدهد. این بیماری ممکن است در هر سنی اتفاق بیفتد و در افراد معتاد به الکل شایع‌تر است.
۵. آسیب مغزی
همانطور که گفتیم هر گونه آسیب مغزی که به هیپوکامپ شما وارد شود قادر است .
۶. درمان‌های دارویی
مصرف برخی از درمان‌ها و داروها هم می‌تواند یکی از علل ضعف حافظه کوتاه مدت باشد. برخی از روش های درمان حافظه کوتاه مدت مثل شیمی‌درمانی یکی از روش‌هایی است که ممکن است تغییراتی را در مغز به وجود بیاورد.
پیشنهاد ما به شما : یادداشت برداری به روش کرنل
راه های تقویت حافظه کوتاه مدت:
تا به الآن مواردی که موجب تضعیف حافظه کوتاه مدت می‌شوند را با هم دیگر بررسی کردیم پس از این نوبت به این موضوع می‌رسد که انواع راهکارهای تقویت حافظه کوتاه مدت را با هم دیگر بررسی کنیم و با استفاده از آنها سعی کنیم که حافظه کوتاه مدت ضعیف خودمان را تقویت کنیم.
خواب کافی:
داشتن خواب کافی یکی دیگر از مواردی است که به شما این امکان را می‌دهد که حافظه کوتاه مدت خودتان را رشد دهید. خواب کافی موجب تحکیم حافظه کوتاه مدت و تبدیل آن به حافظه بلند مدت می شود . پس شما باید تلاش کنید که نظم خاصی به خواب خودتان بدهید. حداقل خواب شبانه شش ساعت است و اگر کم تر از آن بخوابید نه تنها بیشتر اطلاعاتی که در آن روز وارد ذهنتان کرده اید، از بین می رود و وارد حافظه بلند مدت شما نمی شود بلکه در روز بعد نیز ذهن شما توانایی تمرکز کامل را ندارد و در نتیجه اطلاعات را به درستی و با کیفیت دریافت نمی‌کند.
با این وجود ابزارها و کارهایی وجود دارد که به شما کمک می کند این مشکل را حل کنید. یکی از این ابزارها تمرین های عملی تندخوانی است که به شما این امکان را می دهد تا بتوانید سیکل کارکرد مغز را یادبگیرید.
ذهن آگاهی و حضور در زمان حال:
یکی از مهم ترین ویژگی‌هایی که به شما این امکان را می دهد تا حافظه کوتاه مدت خودتان را تقویت کنید این است که سعی کنید اطلاعات را با کیفیت زیادی دریافت کنید و به سمت مغز خودتان ارسال کنید. برای این که بتوانید از حواس پنج گانه خودتان به بهترین شکل اطلاعات را دریافت کنید، می‌بایست تمام حواس و تمرکز خودتان را در زمان حال متمرکز کنید و به همه موارد آگاهی داشته باشید. یکی از مواردی که در قسمت عواملی که موجب تضعیف ذهن می‌شود به شما توضیح دادیم پرش ذهن و حواس پرتی بود.
دلیل اصلی حواس پرتی همین موضوع است که شما در لحظه روی ذهنتان کنترل ندارید و این ذهن شماست که بر شما کنترل زیادی دارد و ناگهان شما را به چند هفته پیش رو که مهلت پرداخت قسط وام تان است می‌برد و شما را نگران می کند ویا شما را به چندین سال گذشته می‌برد و باعث می‌شود که شما نتوانید در لحظه حال تمرکز کنید و در نتیجه نخواهید توانست که اطلاعات را به خوبی دریافت کنید و در نهایت نخواهید دانست چگونه شاد زندگی کنید؟
اما شما با تمرکز بر تنفس خودتان قادر خواهید بود که تمرکزتان در زمان حال را افزایش دهید. در تمرین تنفس شما باید نفس عمیق از طریق بینی خودتان بکشید. در زمان دم وقتی نفس را وارد بینی خودتان می کنید، هوای گرمی وارد بینی شما می‌شود و در زمان بازدم هوای خنکی از بینی شما خارج می‌شود. وقتی که شما تمام حواستان را به این سردی و گرمی هوا اختصاص می دهید، باعث می‌شود که حضور شما در زمان حال افزایش پیدا کند.
نوشتن:
نوشتن یکی از مهم‌ترین مواردی است که موجب تقویت حافظه کوتاه مدت می شود. نوشتن دو مزیت مهم دارد:
۱- به شما فرصت تکرار می‌دهد:
شما همواره باید اتفاقاتی که در طول روز برای شما رخ می دهد را یادداشت کنید و یا اگر کتابی می‌خوانید از آن کتاب یادداشت برداری کنید. این کار باعث خواهد شد که شما در هر زمان که خواستید اتفاقاتی که در طول روز برای شما افتاده است را مرور کنید و از رفتارهای خودتان درس بگیرید و به قولی تجربه کسب کنید، همچنین شما می‌توانید اطلاعاتی را که از کتاب‌های مختلف به دست آورده‌اید را بارها مرور کنید تا وارد حافظه بلند مدت شما شود.
پیشنهاد ما به شما: فواید کتاب خواندن برای کودکان
۲-نوشتن موجب دسته بندی اطلاعات می‌شود:
وقتی که شما اطلاعات زیادی را وارد ذهنتان می‌کنید، این اطلاعات دسته بندی زیادی ندارد و احتمال گم شدن آنها زیاد است. ولی وقتی شما این اطلاعات را از طریق نوشتن روی کاغذ میاورید ناخودآگاه به آنها نظم خاصی می‌دهید و موجب طبقه بندی این اطلاعات می شوید. زمانی که این اطلاعات را برای مرور می‌خوانید به صورت دسته بندی شده در ذهن شما قرار میگیرد.
وقتی که شما اطلاعات را به صورت دسته بندی شده وارد ذهنتان می کنید در نتیجه زمان فراخوانی اطلاعات کار خودتان را بسیار ساده کرده‌اید و بسیار ساده‌تر می‌توانید اطلاعات را به یاد بیاورید. همین که شما اطلاعات را ساده تر به یاد بیاورید به شما اعتماد به نفس زیادی دست می دهد و در نتیجه بیشتر به ذهن خودتان اعتماد می کنید و خواهید فهمید اعتماد به نفس چیست؟
پرهیز از انجام چند کار به طور همزمان:
یکی از مهم‌ترین مواردی که تمرکز شما را به شدت کاهش می دهد و در نتیجه باعث می‌شود که اطلاعات به طور کامل به مغز شما انتقال پیدا نکند، انجام چندین کار به صورت همزمان است. وقتی که شما چند کار را همزمان انجام می دهید ذهن شما نمی داند که دقیقاً باید ذهنش را به چه موضوعی اختصاص دهد و صد درصد توانش را به انجام چه کاری اختصاص دهد.
برنامه ریزی روزانه یکی از مهم ترین ارکان جهت تقویت حافظه کوتاه مدت می‌باشد. وقتی که شما زمانی مشخص را به انجام کاری اختصاص می دهید و قبل از شروع آن کار سعی می‌کنید از طریق تنفس خودتان را به زمان حال برگردانید و سپس شروع به انجام آن کار می‌کنید، با نهایت تمرکزتان مشغول خواهید شد و در نتیجه اطلاعات زیادی با کیفیت بالایی وارد ذهن شما می شود و در نهایت بهتر در حافظه کوتاه مدت شما ثبت می‌شود. این در حالی است که اگر شما چندین کار را به صورت همزمان انجام می‌دادید عملکرد شما بسیار کاهش پیدا می‌کرد.
داستان سرایی:
داستان سرایی یکی از مهارت‌هایی است که به افزایش حافظه کوتاه مدت و همچنین تقویت قوه تخیل کمک می کند.
قدم بزنید:
قدم زدن یکی از مواردی است که به حافظه کوتاه مدت شما این فرصت را می دهد که اطلاعات را به حافظه بلند مدت انتفال دهد و در آنجا ذخیره کند. با این تفاسیر شما با داشتن انضباط شخصی در مواردی که یاد کردیم می توانید حافظه خود را تقویت کنید.
بازی‌های تقویت حافظه را امتحان کنید:
برای تقویت ، حافظه کوتاه مدت ضعیف ،بازی‌های ذهنی می توانند تاثیر بسیار زیادی در تقویت حافظه کوتاه مدت داشته باشند. بازی هایی که فکر شما را درگیر می‌کنند و شما را وادار به فکر کردن می کنند از این دست بازی‌ها هستند. همچنین این بازی‌ها موجب افزایش میزان خلاقیت شما نیز می‌شوند. بازی‌هایی مانند شطرنج، دومینو، انواع بازی‌های ریاضی و…. .
تقویت حافظه کوتاه مدت در بزرگسالان:
یکی از معضلاتی که برای افراد بزرگسال وجود دارد این است که به دلیل وجود مشغله های زیاد نمی توانند اطلاعات را به خوبی به ذهنشان انتقال دهند و در نتیجه اطلاعات با کیفیت خوبی در حافظه کوتاه مدت ذخیره نمی شود و به طبع به خوبی هم وارد حافظه بلند مدت نخواهد شد.
با انجام تمریناتی که گفته شد می توانید حافظه کوتاه مدت خودتان را تقویت کنید و از آن در راستای رشد خودتان استفاده کنید. تکنیک هایی که گفته شد برای تمامی سنین کاربرد دارد و می توانند از آنها استفاده کنند همچنین شما می توانید از نرم افزار تندخوانی که در اپلیکیشن هوش مالی ماهان تیموری است را تهیه و نصب کنید و با انجام تمرینات آن یک تیر و چند نشان بزنید.
سوالات متداول :
[sp_easyaccordion id=”116186″]
