تصمیم گیری مثبت و منفی

هر کدام از ما در هر لحظه از زندگی خود در حال انتخاب هستیم . حتی در مورد افکارمان نیز همین موضوع صادق است . شاید به ظاهر دست خودمان نباشد اما اگر بخواهیم در این موضوع عمیق شویم، می بینیم که خودمان انتخاب کردیم در مورد موضوعی فکر کنیم. با این حال انتخاب ما نتایجی را به دنبال دارد که می تواند خوب یا بد باشد. به همین منظور قصد داریم در این مقاله به این موضوع بپردازیم که تصمیم گیری مثبت و منفی چیست و چه عواملی بر آن تأثیر گذار هستند.

بسیاری از حوزه‌های تحقیقاتی در مورد قضاوت و تصمیم‌گیری از لحاظ تاریخی بر دوگانگی مثبت-منفی ساده (مثلاً چارچوب‌بندی مثبت در مقابل منفی) تکیه کرده‌اند. اگرچه این فرض کلاسیک در مورد فضای مفهومی به برخی از یافته‌های تأثیرگذارتر این حوزه کمک کرده است ، ممکن است به اشتباه ما را به این باور رسانده باشد که این یافته‌ها داستان کاملی درباره سوگیری‌ها در پردازش اطلاعات مثبت و منفی با خود به همراه دارند.

تصمیم گیری مثبت و منفی چیست؟

«خوب» و «بد» دو مورد از اساسی ترین مفاهیم انسانی هستند. افراد به راحتی می توانند تقریباً همه تجربیات را بر اساس دوگانگی مثبت-منفی ساده دسته بندی کنند. به طور مثال ما می توانیم نیمه پر لیوان (مثبت) یا نیمه خالی (منفی) آن را ببینیم، بنابراین می توانیم به این فکر کنیم که چگونه روز خود را می توانستیم بهتر (مثبت) یا بدتر (منفی) کنیم.

با این حال، تحقیقات فزاینده نشان می دهد که این دوگانگی ممکن است بیش از حد ساده شده باشد و سؤالاتی را که محققان تمایل دارند در مورد تصمیم گیری مثبت و منفی و همچنین نتایجی که تمایل دارند پیدا کنند، محدود کنند. این مقاله به این موضوع می پردازد که چگونه اطلاعات مثبت و منفی در تحقیقات قضاوت و تصمیم گیری مفهوم سازی می شود و نقش احساسات و عواطف در تصمیم گیری را مورد بررسی قرار می دهد.

بینش قضاوت و تصمیم گیری مثبت و منفی

دوگانگی تصمیم گیری مثبت منفی در تحقیقات کلاسیک قضاوت و تصمیم گیری همه جا وجود دارد و برخی از یافته های تأثیرگذارتر این حوزه را ایجاد کرده است. یکی از نمونه‌های بارز تحقیق در مورد اثرات قاب‌بندی است که نشان می‌دهد افراد به یک موضوع زمانی که بر موارد مثبت در مقابل موارد منفی تأکید می‌کنند، واکنش متفاوتی نشان می‌دهند.

تفکر خلاف واقع یکی دیگر از حوزه‌های موضوعی است که با تأکید بر اینکه چگونه یک نتیجه در گذشته می‌توانست بهتر باشد ، تمرکز دارد . به‌عنوان مثال، وقتی در هنگام دویدن پای ما به چیزی می خورد به این فکر منجر شود که چطور این موضوع برای ما مشکل آفرین شده است و ما دیگر نمی توانیم به خوبی به دویدن خود ادامه دهیم و به سلامتی ما آسیب رسیده است (منفی) ، در حالی که اگر کاری کنیم که پایمان به چیزی گیر نکند ممکن است این فکر به وجود آید که شانس آوردم و خدا را شکر خطر برطرف شد(مثبت).

تحقیقات بر روی مقایسه‌های خلاف واقع نشان داده است که واکنش‌های احساسی برای واکنش‌های متضاد شدیدتر و طولانی‌تر هستند و تمایلات برای تغییر رفتاردر آینده به احتمال زیاد از واکنش‌های مخالف متضاد ظاهر می‌شوند.

شاید گسترده‌ترین نمونه از دوگانگی در تصمیم گیری مثبت منفی در کارهای اولیه که جنبه منفی دارند، شکل می گیرند. در بسیاری از حوزه‌ها، تحقیقات یک گرایش عمومی و به ظاهر اساسی انسان را برای سنجش اطلاعات منفی بیشتر از اطلاعات مثبت ثبت کرده است.

به‌عنوان مثال، مطالعات نشان داده است که افراد بیشتر به محرک های منفی توجه می کنند تا محرک های مثبت ، به همین خاطر واکنش های قوی تری به احساسات منفی نسبت به احساسات مثبت از خود نشان می دهند. علاوه بر این، قدرت بیشتر پیامدهای منفی نسبت به نتایج مثبت، در مرکز اصلی ضرر گریزی نظریه چشم‌انداز است ، که برای توضیح انواع چشمگیر پدیده‌های روان‌شناختی از تأثیر وقف تا ریسک‌پذیری برای اجتناب استفاده شده است. از دست دادن، با مفاهیمی که درعلوم رفتاری وجود دارد ، مورد بررسی قرار می گیرد.

همان طور که این بخش روشن می کند، دوگانگی تصمیم گیری مثبت منفی در بسیاری از یافته های کلاسیک در تحقیقات قضاوت و تصمیم گیری ضمنی هستند. اما، به کارگیری چنین فرض ساده ای در مورد فضای مفهومی، لزوماً شامل مبادلات احساسی است. از یک سو، دوگانگی مثبت منفی اغلب می‌تواند روشی را که مردم اطلاعات پرقدرت را در زندگی روزمره به اشتراک می‌گذارند توصیف کند، و از سوی دیگر، یک دوگانگی ممکن است به راحتی در پارادایم‌ها و نظریه‌های روان‌شناختی گنجانده شود.

از سوی دیگر، اگر چنین دوگانگی ساده‌سازی شده ای بیش از حد فرآیندهای روان‌شناختی اساسی در هنگام ارزیابی مثبت یا منفی را در بر بگیرد، این سؤال مطرح می‌شود که آیا این یافته‌های کلاسیک برخی از جنبه‌های مهم پردازش اطلاعات مثبت و منفی را نادیده می‌گیرند یا خیر؟

نقش احساسات در تصمیم گیری

ما در شرایط مختلف احساسات خاصی مانند ، احساس خشم، نفرت، عشق، اعتماد به نفس و… تجربه می کنیم که هر کدام بر انتخاب های ما تأثیرات فراوانی می گذارد به همین خاطر ممکن است در شرایط و حتی مکان های مختلف تأثیراتی را در زندگی ما داشته باشد که در نهایت تصمیم گیری های مثبت و منفی را به وجود می آورد.

به همین خاطر روانشناسان توصیه می کنند در هنگامی که از لحاظ عاطفی با احساسات شدیدی دست و پنجه نرم می کنید ، بهتر است تصمیم گیری های خود را به تعویق بیندازید زیرا مشکلاتی را برای شما به وجود می آورد که ممکن است جبران کردن آن بسیار سخت باشد.
با این حال احساسات تأثیرات مستقیمی بر تصمیم گیری مثبت و منفی در زندگی شما دارد.

نقش تصمیم گیری مثبت و منفی در احساسات

همان طور که احساسات بر تصمیم گیری مثبت و منفی تأثیر گذار است . تصمیمات ناگهانی و ناخودآگاه نیز می تواند احساسات مختلف را در ما به وجود آورد. به طور مثال فرض کنید عادت کرده اید هر روز یک قهوه بخورید.
حال فرض کنید تصمیم گرفتید به جای قهوه ، فقط یک دمنوش بخورید. در این زمان چه احساسی به شما دست می دهد؟ این تصمیم شما باعث به وجود آمدن احساسات منفی یا مثبت می شود . با این تفاسیر می توان گفت احساسات و تصمیمات تاثیر مستقیمی روی یکدیگر دارند و می توانند شرایط مختلفی را برای ما به وجود آوردند.

چگونه بر تصمیم گیری مثبت و منفی تأثیر بگذاریم و در مورد آن ها به آگاهی برسیم؟

یکی از مواردی که می تواند آثار تصمیم گیری مثبت و منفی را تعدیل کند آگاهی است. به طور مثال اگر خود را به درستی بشناسید می دانید در چه مواردی تصمیم درست می گیرید و در چه مواردی تصمیمات اشتباهی می گیرید. به همین خاطر باید مواردی را در نظر بگیرید که باعث شود شما بهترین تصمیم ممکن را بگیرید.

از توانایی‌های ذهنی و هوشی خود استفاده کنید

یکی از مواردی که بر تصمیم گیری مثبت و منفی تأثیر می گذارد، آگاهی از استعدادها و توانایی های خود است. وقتی شما می دانید یک کار را چگونه انجام دهید و می دانید توانایی آن را دارید ، نتیجه اعمال خود را نیز می دانید به همین خاطر حتی به صورت ناخودآگاه تصمیمات درستی می گیرید که باعث رشد شما می شود و اثرات تصمیمات اشتباه را خنثی می کند.

به همین خاطر یکی از عوامل بسیار مؤثر در تصمیم گیری مثبت و منفی آگاهی از استعداد و توانایی و هوش خود است .

هوش هیجانی و تأثیر آن بر تصمیم گیری مثبت و منفی

همان طور که در بالا هم به آن اشاره کردیم احساسات مختلفی روی تصمیم گیری مثبت و منفی ما نقش دارند. به همین خاطر کنترل این عواطف و احساسات نقش بسیار مهمی در تصمیم گیری های ما دارد. به همین خاطر اگر بتوانید در شرایط مختلفی که برایتان پیش می آید احساسات خود را به درستی مدیریت کنید این موضوع باعث رشد شما می شود.
به طور مثال وقتی عصبانی هستید ،ممکن است تصمیم بگیرید سیگار بکشید. به این ترتیب این یک تصمیم منفی است گه شما گرفته اید که باعث می شود شما به سمت کشیدن دائمی سیگار پیش بروید و معتاد سیگار شوید که برای شما و بدنتان بسیار مضر است.
اما اگر بخواهید تصمیم بگیرید موقعیت خود را تغییر دهید ، سکوت کنید، آب بخورید و کارهای دیگری انجام دهید برای شما نتایج بهتری را به وجود آورید.

چرا تصمیم گیری مهم است؟

همان طور که می دانید تصمیمات نقش اساسی در زندگی ما دارند و باعث به وجود آمدن شرایطی می شوند که باعث رشد و پیشرفت ما در زندگی و کسب و کار می شود به همین خاطر توجه به اصول آن می تواند بسیار به ما در این راه کمک کنند در نتیجه با هر تصمیمی که در زندگی می گیریم شرایط خاصی را برای خود به وجود می آوریم که یا برای ما مشکلات دیگری را به وجود می آورد و یا باعث رشد و پیشرفت ما می شود. به همین منظور باید بدانید هر تصمیم عواقب مثبت و منفی را به دنبال دارد که شرایط را برای ما ساده و یا دشوار می کند.

کلام آخر

ما در این مقاله تصمیم گیری مثبت و منفی و مواردی که بر آن تأثیر می گذارد را مورد بررسی قرار دادیم . به طور مثال ما می توانیم نیمه پر لیوان را ببینیم (مثبت) و یا حتی نیمه خالی لیوان را نگاه کنیم(منفی) که هر کدام از آن ها شرایط و اتفاقات خاصی را برای ما به وجود می آورد که باعث رشد و پیشرفت ما و یا دردسر بیشتر در زندگی می شود.
با این حال و با توجه به توضیحاتی که در این مقاله به آن پرداختیم ، نظر شما در مورد تصمیم گیری مثبت و منفی چیست؟
لطفاً نظر ارزشمند خود را با تیم ماهان تیموری در میان بگذارید.