اگر دقت کرده باشید بعضی از فیلم ها و سریال ها هستند که به خوبی می‌توانند مخاطب برای خود جذب نمایند در صورتی که این اثر هنری تولید آن ادامه پیدا کند باز هم مخاطب خود را به دنبال خود می کشاند. مهمترین دلیلی که برای این آثار هنری می توان اشاره نمود داستان و یا قصه فیلم یا سریال است که تاثیر زیادی بر روی مخاطب داشته و مخاطب را با خود همراه می‌کند. دقیقاً از همین ویژگی در مذاکره ها و استراتژی های بازاریابی و همچنین استراتژی های تولید محتوا استفاده می شود تا از این طریق مخاطب را جذب موضوع مورد بحث کرده و آن را تا انتها همراه خود می نمایند. در دنیای امروز مذاکره و نقش داستان گویی و بازاریابی تبلیغات جایگاه بسیار ویژه ای دارد و برندهایی که از این ابزار برای بازاریابی و فروش محصولات خود استفاده می نمایند تا حد زیادی می‌توانند بر روی مشتریان هدف خود تاثیر گذار بوده و برند خود را در ذهن آنها ماندگار نمایند. در این مقاله قصد داریم در ارتباط با داستان سرایی و نقش آن در مذاکره ها واستراتژی های بازاریابی و تولید محتوا جذاب مطالبی را اشاره نماییم.
داستان سرایی یا قصه گویی چیست
در مذاکره و نقش داستان گویی ، داستان سرایی یا قصه گویی بیان مجموعه اتفاقاتی است که برای یک فرد یا مجموعه ای از نفرات می افتد همه آنها با هدف تحریک و برانگیخته کردن تخیلات مخاطب بازگو می شود بنابراین مذاکره کننده تلاش می کند تا با استفاده از ابزار داستان سرایی ذهن مخاطب را بیشتر با موضوع درگیر نماید.
در بسیاری از موارد به منظور اینکه بخواهند محتوایی را به مخاطب خود منتقل نمایند و یا مخاطبان خود را در ارتباط با موضوع آگاه تر نموده و یا آنها را در ارتباط با خطری آگاه نمایند اقدام به تهیه داستانی در آن ارتباط می کنند و از این طریق می توانند مخاطب خود را با این داستان همراه کرده و به صورت کامل و دقیق آنچه را که مد نظر دارند منتقل نمایند انجام چنین کاری اگر چه ممکن است قدری زمان‌بر بوده و یا هزینه‌هایی را نیز در بر داشته باشد اما اثربخشی بسیار بالایی داشته و در ذهن مخاطب تا حد بسیار زیادی می تواند ماندگار شود. از این رو برندهای مختلف به منظور ماندگار شدن بیشتر در ذهن مشتریان بالقوه خود در تبلیغات خود از ابزار داستان سرایی به صورت کاملا حرفه ای استفاده می کنند. در چنین مواردی حتی در محتوای تبلیغاتی که تهیه می شود هیچ نامی از برند و یا نمونه ای از محصولات تولید شده از این برند ممکن است استفاده نشود اما محتوای داستان تهیه شده و یا نتیجه گیری از این داستان به گونه ای خواهد بود که مخاطب را به استفاده از محصولات آن برند ترغیب می نماید.
ضرورت استفاده از داستان سرایی
مهمترین ویژگی که استفاده از ابزار داستان‌سرایی را در موارد مصرف مختلف توجیه می نماید توانایی بالای آن در جذب و درگیر کردن ذهن مخاطب می باشد لازمه موفقیت استفاده از داستان سرایی آن است که داستان به درستی تعریف شود تا بتواند مخاطب را علاقه مند به پیگیری ادامه داستان کند و بتواند به اندازه کافی توجه مخاطب را جلب نماید بنابراین چیزی که استفاده از داستان سرایی را جذاب تر می کند امکان انتقال پیام به صورت واضح تر و دقیق تر می باشد. در داستان سرایی این امکان برای شما فراهم می شود تا بتوانید دلیل خود را برای پیامی که می خواهید منتقل کنید بیان نموده و به اندازه کافی آن را توضیح دهید. همچنین بسیاری از مطالبی که منتقل نمودن آن را به ذهن مخاطب ممکن است مقداری پیچیدگی داشته باشد و به راحتی امکان انتقال آن فراهم نباشد داستانسرای در این زمینه نیز می تواند کمک خیلی خوب باشد. از این رو تهیه داستان مناسب و نمایش جذاب آن می تواند در جذب بیشتر مخاطب افزایش میزان فروش و وفاداری بیشتر مشتریان تاثیر بسیار زیادی داشته باشد.
تاثیر داستان سرایی در بازاریابی
یکی از مهمترین اهدافی که در بازاریابی دنبال می‌شود آن است بتوان نیاز های مشتری را به خوبی شناسایی نموده و در پاسخ به آنها پیشنهاد مناسبی را ارائه نمود به نحوی که به بهترین نحو بتواند نیاز مشتری را برطرف نماید. در چنین مواردی استفاده از ابزار داستان‌سرایی می‌تواند تا حد زیادی در ارایه نحوه استفاده از محصول مورد نظر در جهت برطرف کردن نیاز مشتری به بازاریاب کمک کند.
از آنجایی که جلب توجه مخاطب و مشتری بالقوه برای اینکه تا انتهای زمان انتقال پیام به اندازه کافی توجه به موضوع داشته باشد کار سخت و دشواری است استفاده از داستان سرایی می تواند در ایجاد تمرکز در ذهن مخاطب برای پیگیری ادامه موضوع تاثیر بسیار زیادی دارد. علاوه بر آن می توان آینده ای را که پس از استفاده از محصول یا خدمتی که به آن پیشنهاد می دهیم برای او به تصویر بکشیم.
بنابراین مهاطب می تواند در ذهن خود آینده خود را نیز در هنگام استفاده از آن محصول و پس از آنکه نیاز خود در این رابطه برآورده شده است را تصور کند. بنابراین در ارتباط با خرید از محصولات مخاطب راحت تر می تواند تصمیم گیری نماید. وجود چنین ویژگی است که استفاده از مذاکره و نقش داستان گویی در بازاریابی بسیار زیاد نموده است.
یک داستان مناسب و جذاب چه ویژگی هایی باید داشته باشد؟
همانطور که عنوان شد داستان سرایی در صورتی می تواند تاثیر لازم را داشته باشد و مخاطب را با خود همراه نمایند که به اندازه کافی از محتوای غنی برخوردار بوده و جذابیت لازم را برای ادامه پیگیری مخاطب داشته باشد اما یک داستان جذاب و مخاطب پسند چه ویژگی هایی باید داشته باشد در ادامه به سرفصل های مهم این ویژگی ها می پردازیم
• سرگرم کننده داستان باید به اندازه کافی سرگرم‌کننده باشد به گونه‌ای که نه‌تنها در ابتدا ذهن مخاطب را درگیر موضوع داستان کند بلکه بسبب شود او تا انتهای داستان همراه باشد
• آموزنده: بر اساس تحقیقات صورت گرفته داستان‌هایی بیشتر در ذهن مخاطب باقی می مانند که کنجکاوی مخاطب را هدف قرار داده و در انتها موضوع آموزنده را به مخاطب منتقل نماید
• فراگیر بودن: داستان های جذاب معمولاً مواردی هستند که تعداد بیشتری از مخاطبان را هدف قرار داده و به مواردی اشاره می کنند که تعداد بیشتری از مخاطبان با آن درگیر شده اند و به طور روزمره نیاز به آن را احساس می کنند
• سازمان یافته: داستان های جذاب به نحوه درستی محتوای آن چیده شده تا بتواند بیشترین تاثیرگذاری را از ذهن مخاطب داشته باشد
• ماندگار: برخی از ویژگی ها سبب می شود که داستانی که برای مردم ارائه می‌شود در ذهن ها ماندگار باقی بماند ویژگی های مانند قهرمانی و یا الهام بخشی
فرایند داستان‌سرایی
برای آنکه بتوان داستان‌سرایی اثر بخشی داشته باشید و بتوانید از آن نتیجه بگیرید باید برای انجام آن مراحل درست را طی نمایید در ادامه به این موضوع می پردازیم
１ داشتن برنامه برای موفقیت
در هر کاری برنامه ریزی و داشتن استراتژی کاملاً ضروری است در ارتباط با داستان سرایی نیز باید این کار با دقت بالایی انجام شود تعریف شخصیت اصلی داستان چالش های او و نحوه حل کردن آن ها کاملاً باید متناسب با افرادی که به عنوان مخاطب قرار است این داستان را را گوش کنند باید تعریف شود
2- شناخت مخاطب
برای موفقیت در استفاده از ابزار داستان‌سرایی باید در گام بعد مخاطب خود را به خوبی بشناسید هرچقدر که شناخت شما از مخاطب بیشتر بوده و نیازهای او را بیشتر شناسایی کرده باشید در این صورت گام های بعدی را می توانید هدفمندتر برداشته و به نتیجه کار بیشتر امیدوار باشید
3- تعریف پیام اصلی
داستانی که شما تعریف می کنید باید یک پیام از پیش تعیین شده داشته باشد و از طریق این داستان این پیام به خوبی منتقل شود اگر درک خوبی از مخاطب خود را پیدا کرده باشید پیام اصلی داستان باید ارتباط بسیار مستقیمی با نیازهای موجود در مخاطب شما داشته باشد و این داستان نحوه پاسخگویی به نیاز را به خوبی باید بیان کند
4- تعیین نوع داستان
در این مرحله شما باید پس از آنکه پیام داستان را تعیین کردید مشخص کنید که نوع داستان شما باید به چه صورت باشد می تواند از جنس موفقیت و یا شکست یک شخصیت باشد و یا داستان زندگی یک شخصی را روایت کند و یا بیشتر جنبه تخیلی داشته و پیام به صورت یک نکته آموزشی منتقل می شود
5- دعوت به اقدام
داستان شما هر چقدر جذاب باشد و پیام خوبی داشته باشد باید در انتها دعوت به اقدام برای انجام کاری نیز داشته باشد تا تمامی کارهایی که تا الان انجام دادید را به نتیجه خاصی برساند بنابراین دعوت به اقدام یکی از مهمترین مراحل در تعریف مراحل اجرایی داستان سرایی می باشد
6- تعیین رسانه انتقال داستان
با توجه به نوع مشتری خود باید تعیین نمایید که بهترین حالتی که می توانید داستان را به مشتری منتقل کنید از چه طریق می تواند باشد رسانه هایی که در این زمینه می‌تواند کمک کنند گفت و گوی تلفنی، وبلاگ و یا کتاب می تواند باشند همچنین از طریق رسانه های دیجیتال و شبکه های اجتماعی نیز این کار می تواند با هزینه پایین و با اثربخشی بالا انجام شود اما در هر صورت انتخاب هر یک از این حالت ها با توجه به هدف گذاری های صورت گرفته و میزان انتظار از نتیجه این کار باید انتخاب شود
7- نوشتن داستان پس از آنکه تمامی مراحل تا اینجا طی شد و تمامی مراحل مربوط به تعویضی کار را انجام دادید زمان اجرا فرا می رسد شما بر اساس اهدافی که تعیین کرده اید شناختی که از مخاطب خود پیدا کرده‌اید و پیامی که باید منتقل شود و درخواست اقدامی که باید صورت پذیرد و رسانه ای که باید این پیام را منتقل نمایند داستان خود را ایجاد نموده و ان اقدام به انتشار آن می نمایید و نتایج مورد انتظار خود را را مورد بررسی قرار می دهیم و در انتها می توانید بر اساس نتایج به دست آمده اقدام های مربوط به طراحی را بازبینی و اصلاح نموده و مجدداً مراحل را با کسب تجربه جدید طراحی و اجرا می نماید.
نکاتی که باید در تعریف داستان مورد توجه قرار گیرد
برای اینکه بتوان داستانی تعریف کنید که به اندازه کافی جذاب و تاثیر گذار بوده و بتوانید بر اساس آن به نتیجه دلخواه خود برسید باید از نمونه های موفقی که در زمینه وجود دارد الگو برداری نمایید بهترین نکاتی که می‌توان از این نمونه‌های موفق یادگیری داشت شرح زیر هستند
1- تمرکز بالا بر روی مخاطب داشته باشید و تلاش کنید تا بتوانید با آهو ارتباط عاطفی برقرار نمایید و از این طریق پاسخ نیاز او را تعیین نمایید
2- اجزای اصولی داستان را رعایت کنید و باید ارتباط منسجمی با یکدیگر داشته باشند
3- امکان برقراری ارتباط بین مخاطب و داستان به راحتی فراهم باشد و مخاطب بتواند به راحتی خود را به عنوان شخصیت اصلی داستان ببیند
4- جذابیت داستان می تواند به گونه ای باشد که مخاطب را برای رسیدن به نتیجه مشتاق کند.
جمع بندی
مذاکره و نقش داستان گویی یکی از ابزارهایی است که در مذاکره برای بازاریابی در حجم بالایی از آن استفاده می شود اثربخشی بالای آن سبب شده است که در حجم بالا از داستان سرایی استفاده شود از آن جایی که داستان ها جنبه سرگرم کننده و در عین حال آموزشی دارند و این امکان را فراهم می آورند که بتوان راحت تر موضوع مورد نظر را به صورت کامل و تا انتها به مخاطب منتقل نمود در زمینه بازاریابی و فروش از آنها استفاده می شود بر این اساس داستان‌سرایی این امکان را فراهم می‌کند که مخاطب بتواند خود را در جای شخصیت اصلی داستان قرار دهد و نتیجه داستان به او کمک می کند که چگونه راهکار پیشنهادی می‌تواند نیاز او را در زمینه خاصی برطرف نماید. در این مقاله گام‌های اجرایی و نکات مهم برای موفق شدن در تعریف یک داستان مناسب و اثر بخش را با جزئیات به آن اشاره کردیم.
