روشهای کاهش هزینه تولید
سلام ماهانی عزیز. یکی از راههای موفقیت در کسب و کار اینه که ما بتونیم کاهش هزینه تولید داشته باشیم. پس اگر تو هم با هزینههای تولید بالا دست و پنچه نرم میکنی و به دنبال این هستی که این هزینههای رو کم کنی، تجربیات من رو بخون، مطمئنا بهت کمک میکنه.
• کاهش هزینههای تولید
• محاسبه هزینههای خرد
• کاهش هزینهی خرید مواد اولیه
• صرفه جویی در انرژی
• کاهش هزینههای نیروی انسانیوقتی ما به کار تولیدی وارد میشیم و کسب و کار خودمون رو راه اندازی میکنیم، یک سری از هزینهها داریم که کاملا پیش بینی شده است و یک سری از هزینهها هم داریم که به هیچ وجه پیش بینی شده نیست و ممکنه بر اثر خیلی از المانهای اقتصادی یکهو به کسب و کار ما اضافه بشه.
یکی از این هزینههایی که به هیچ وجه پیش بینی شده نیست، افزایش هزینههای تولید هست.
مثال
بگذارید یک مثال براتون بزنم. فرض کنید که شما مدیر یک مجموعه تولیدی هستید و با توجه به رشد تورم و هزار مسئلهی اقتصادی دیگه هر شش ماه یکبار، یه برنامهی مالی میریزید و با خودتون تخمین میزنید که هزینههای تولید شما چقدره؟
بعد یکهو یک اتفاقی مثل اتفاق سه ماه اول امسال میفته و هزینههای تولید شما نه تنها شش ماه یکبار، بلکه هر هفته سر به فلک میشه. خب اینجا جاییه که شما باید یه فکر درست و حسابی کنید و ببینید که چطوری میشه کاهش هزینههای تولید داشت.
ولی مسئله اینجاست که تا اسم کاهش هزینه تولید میاد، اولین فکری که توی سر ما ایجاد میشه اینه که یا کمیت رو از تولیدمون کم کنیم، یا اینکه به کیفیت یه دستی بزنیم و با کم کردن کیفیت یک کاهش هزینهی تولید درست و حسابی داشته باشیم.
اما خب این راه درست نیست. شما شاید تو کوتاه مدت با کاهش کمیت، کاهش هزینه تولید داشته باشید، اما از یه طرف به اینم فکر کنید که مشتری مسئول هزینههای تولید شما نیست و اگر احساس کنه که شما دیگه مثل قبل دارید کار نمیکنید، طبیعتا از شما دیگه خرید نمیکنه.
حالا با همهی اینها من به این فکر افتادم که یک سری از تجربیات شخصی خودم رو از کاهش هزینه تولید که تو دورههای مختلف درسشون دادم رو برای شما اینجا بگم تا همه بتونند ازش استفاده کنند.
چگونه کاهش هزینهی تولید داشته باشیم؟
برای کاهش هزینه تولید، ما نیاز داریم که دو تا مسئله رو کنار هم رعایت کنیم و بعدش بیایم به یه سری از تکنیکها توجه ویژه داشته باشیم. این دو تا مسئله، بودجه بندی و چشم انداز مجموعهی ماست.
یعنی اول از همه ما باید بیایم به این فکر کنیم که خب ما میخوایم کاهش هزینه تولید داشته باشیم. درست؟ خب چقدر میخوایم کاهش داشته باشیم؟ چقدر میتونیم برای کسب و کارمون هزینه کنیم و چه وضعیتی داریم که حالا میخوایم با توجه به اون کاهش هزینهی تولید داشته باشیم؟
مثلا تو دوران کرونا، شما کسب و کارت با فشار زیادی روبرو شده. خب حالا مجبوری که کاهش هزینه تولید داشته باشی که یه مقدار کسب و کارت جون بگیره. چقدر باید کم کنی که این اتفاق بیفته؟ وقتی این رو مشخص کنی میتونی بهتر تصمیم بگیری و یه سری روش که الان برات میگم رو به خوبی انجام بدی.
اما مسئلهی بعدی چشم اندازه. وقتی ما کاهش هزینه تولید میدیم، یه سری از چیزا برامون تغییر میکنه. یه مقدار از بازار هدفمون رو از دست میدیم. یه مقدار از هدفهای اقتصادی و تارگتهای مالی رو باید کمش کنیم و کلا یه برنامهی دیگه برای کسب و کارمون داشته باشیم.
ولی من بهت میگم که تو از چیزی کم نکن. به جاش بیا با یه برنامهی درست برای کاهش هزینه تولید که الان بهت میگم، یه مقدار چشم اندازت رو از بلند مدت، کوتاه مدت کن و قدم به قدم، دوباره به دوران اوج برگرد.
1) محاسبه هزینههای خرد
اولین قدمی که باید برای کاهش هزینه تولید برداری، اینه که تمام هزینههای خرد رو ثبت کنی. این مشکلیه که همهی ما تو بحث ثبت هزینهها داریم و وقتی که کسب و کارمون میچرخه و هیچ مشکلی نیست، توجهی بهش نداریم، ولی وقتی که یه خرده اوضاع خراب میشه، میبینیم که کلی هزینه داریم که هیچیشو ثبت نکردیم.
بزار یه فرمول اقتصادی بهت بگم. وقتی ما از هزینه تولید صحبت میکنیم و از سمتی، قصد داریم که کاهش هزینه تولید داشته باشیم، باید یادمون باشه که یه هزینهی مستقیم داریم، یه هزینهی غیر مستقیم.
هزینهی مستقیم ما توی تولید، فرمولش اینه که: ” هزینه مواد اولیه + هزینه نیروی کار + خرجهای مازاد بر این دو ” که میشن هزینههای مستقیم. خب حالا هزینههای خرد و هزینهی غیر مستقیم ما چیه؟ هزینهی غیر مستقیم ما میتونه تو هر کدوم از این سه تا عامل باشه که ما باید ثبتش کنیم.
برای ثبت کردن این هزینههای خرد هم نیاز نیست که ما حسابدار بگیریم. بلکه خودمون از هر کسی بهتر میدونیم که چقدر هزینهی خرد داریم. به عنوان مثال: هزینهی حمل و نقل، هزینهی بسته بندی، یا هزینهی پذیرایی نیروی کار یا حتی هزینهی اضافه کار یا انرژی.
بشینید و اینها رو ثبت کنید. هر زمان که اینها رو ثبت کردید، متوجه میشید که چقدر از هزینههای تولید شما و هدفتون که کاهش هزینه تولید هست به این عوامل بستگی داره. خب برای کاهش هزینههای تولید در هزینههای خرد شما میتونید استراتژیهای مختلفی بریزید که این استراتژیها تو مدلهای زیر خلاصه میشن.
پیشنهاد ما به شما : آموزش تحلیل تکنیکال
2) مواد اولیه
برای کاهش هزینه تولید، اولین چیزی که به ذهن ما میاد اینه که روی مواد اولیه یه مانوری بدیم و هزینهی تولید رو به شدت کم کنیم. خب حالا بحث اینجاست که چه مانوری روی مواد اولیه بدیم که هزینهی تولید ما رو کم کنه و ما یه کاهش هزینهی درست و حسابی داشته باشیم؟
تعطیل کردن خطهای کم بازده
اولین کاری که ما میتونیم برای کاهش هزینه تولید داشته باشیم، اینه که خط تولید کم بازده خودمون رو به کل تعطیل کنیم. مثلا فرض کنید شما یک تولیدی لباس هستید و توی این مدت کرونا، فروش خوبی روی جوراب نداشتید. خب باید موقتا برای کاهش هزینهی تولید، خط تولید جوراب رو تعطیل کنید.
در عوض باید چکار کنید؟ باید برید روی خطوط پر بازده کار کنید و تا میتونید ظرفیت تولید رو بالا ببرید. حالا نکتهای که این وسط هست اینه که شما میتونید تقسیم نیروی کار کنید و به جای یک شیفت، دو شیفت روی تولید محصول پر بازده کار کنید.
البته یه نکته دیگه هم توی این روش هست که میتونید به شدت کاهش هزینه تولید داشته باشید و در مقابل افزایش درآمد. البته این برای بسیاری از کارها جوابگو نیست ولی خیلی از کسب وکارها میتونن این کارو انجام بدن.
اونم اینه که مثلا در زمان کرونا که شرایط خاص هست، یه خط تولید محصول کم بازده رو تعطیل کنید و هزینهای که روی مواد اولیه داشتید رو تبدیل به خط تولید ماسک کنید. این رو حتی شرکتهای بزرگ هم در دستور کار قرار دادند. بسیاری از شرکتهای نساجی، دارویی، خودرویی دارن محصولات مربوط به کرونا تولید میکنن و در عوض خط کم بازده رو تعطیل کردن.
تعدیل خرید مواد اولیه
اما یه وقتی هم هست که شما تک محصولی هستید و این تک محصولی بودن به شما قدرت این رو نمیده که برید سراغ تعطیل کردن یه خط تولید. بجای این که شما خط تولیدتون رو تعطیل کنید. باید هوشیار باشید و شروع کیند به تعدیل کردن خرید مواد اولیه.
خب این کار رو چجوری باید انجام بدین؟ بهترین راه اینه که فرمول ظرفیت و فروش رو دوباره برای خودتون بنویسید. این فرمول، یکی از تکنیکهای درجه یک برای کاهش هزینهی تولیده. کافیه شما ببینید که چقدر ظرفیت تولید دارید و چقدر دارید در روز یا در هفته تولید میکنید و چقدر فروش دارید.
وقتی این رو حساب کردید. کافیه برید شش ماه گذشتهی خودتون رو هم بررسی کنید. چیزی که میبینید اینه که شما مثلا ده ایکس ظرفیت تولید داشتید قبلا، و ده ایکس فروش. اما الان ده ایکس ظرفیت تولید دارید و پنج ایکس ظرفیت فروش. خب به همون نسبت باید ظرفیت تولید خودتون رو کم کنید.
اگر شما این نسبت دستتون بیاد، خیلی راحت میتونید یه تعدیل کلی روی خرید مواد اولیه داشته باشید و به نسبت فروش، ظرفیت تولید برای خودتون بگذارید و از اون سمت هم خرید مواد اولیه به نسبت تولید و فروش داشته باشین.
شاید یه خرده اول کار این قضیه براتون سخت باشه. اما به این نکته هم توجه کنید که شما با این کار طبیعتا اضافه کاری دیگه پرداخت نمیکنید. ساعت کاری کم میشه و طبیعتا میزان حقوق پرداختی شما هم تعدیل میشه و این فرصتی ایجاد میکنه برای شما که حداقل برای مدت کوتاهی تا برگشتن شرایط بازار و یا پیدا کردن بازار جدید، کاهش هزینه تولید داشته باشید.
خرید عمده مواد اولیه
اما بعضی از کارهای تولیدی هستن که هم امکان تعطیلی ندارن و هم اینکه فروش خوبی دارن، اما مشکل اصلیشون هزینههای متغیر در خرید مواد اولیه است. مثلا شما با یه جایی قرارداد بستید که روزانه ده ایکس، محصول بهشون برسونید و قیمت رو هم توافق کردید و یه قرارداد شش ماهه بستید.
خب شما از یه طرف نمیتونید توی قرارداد دست ببرید و قیمت محصول رو زیاد کنید، از یه طرف دیگه هم نمیتونید با توجه به رشد لحظهای قیمتها، مواد اولیهی خودتون رو تامین کنید. خب اینجا، جاییه که باید یه ریسک منطقی روی کسب و کارتون داشته باشید تا حداقل برای یک مدت زمان معقول، کاهش هزینه تولید رو از طریق خرید عمده مواد اولیه به دست بیارید.
شما به جای اینکه روزانه ماده اولیه بخرید، میرید و قرارداد یکماهه میبندید و نهایت این رو هم تعیین میکنید که اگر قیمت بالا رفت، شما پنج درصد میتونید به مبلغ قرادادتون اضافه کنید. اولا که خرید عمده مواد اولیه براتون ارزون تر تموم میشه و اون پنج درصد در واقع بالا بودِ خرید شما محسوب میشه.
از طرف دیگه هم خیالتون راحته که برای نوسانات ارزی یا هر مسئلهی دیگه، خط تولید شما دچار مشکل نمیشه و یا هر روز از سود شما کم نمیشه. البته این نکته رو هم توجه کنید که با یه برنامه ریزی درست، میتونید پرداخت اقساطی داشته باشید و سر رسید قسطها رو بگذارید موعد پرداختی شرکتهای قراردادی.
3) هزینهی انرژی
فرقی نمیکنه که یک کارگاه کوچیک داشته باشین یا یه شرکت بزرگ تولیدی، در هر دو صورت یکی از هزینههای عمده و خردی که شما توی کار خودتون دارین، بحث هزینههای مربوط به انرژی هستش. بحث انرژی یک هزینهی عمده داره که مربوط به هزینهی دستگاهها و… هستش.
اما یک سری هزینههای خرد دیگه هم وجود داره که به شدت میتونه کسب و کار شما رو تحت تاثیر قرار بده. یه سری هزینههایی مثل روشنایی، مثل سرمایش و گرمایش و… که هر کدوم میتونن هزینههای خرد زیادی رو، روی دست شما بگذارن.
حالا چرا من این دست از هزینهها رو آوردم توی هزینههای خرد؟ در حالی که همشون میتونن هزینههای عمده محسوب شن. به این دلیل که وقتی ما بتونیم از پتانسیل تغییر وضعیت، برای کاهش هزینه تولید در خرج کرد یک کسب و کار استفاده کنیم، هزینههای ناشی از اون وضعیت رو میتونیم خرد حساب کنیم چرا که متغیر هستن و کسب و کار ما رو تحت تاثیر قرار نمیدن.
خب حالا چطوری میتونیم هزینههای انرژی رو کم کنیم؟ چند تا راه کار هست که من اخیرا تو مدل شرکتهای خارجی این راهکارها رو دیدم و به نظرم یکی از بهترین گزینهها برای کم کردن هزینههای خرد در بحث انرژی و در نتیجه کاهش هزینههای تولید هستش.
تغییر ساعت کاری
همهی ما میدونیم که یکی از هزینههایی که ما سر انرژی میگذاریم، هزینهی سرمایش و گرمایش هست. این در حالیه که ما میتونیم در چندین فصل از سال، با تغییر ساعت کاری، این هزینه رو تقریبا به صفر برسونیم. به عنوان مثال ما میتونیم توی ایام تابستون، ساعت کاری رو به غروب و شب تغییر بدیم و در مقابل روزها رو که هوا گرم تر هست، خط تولید رو تعطیل کنیم.
صرفه جویی در انرژی
خیلی از کارخونهها و حتی کارگاههای مختلف هستن که اگر بهشون سر بزنید، میبنید که کارشون رو از ساعت 7 شروع میکنن و از همون ساعت 7 تمام نورهای روشنایی روشن هستن و کولرها هم دارن کار میکنن. این درحالیه که وقتی ما به دنبال کاهش هزینه تولید هستیم، باید به این نکته توجه کنیم که ما در اکثر ماههای سال میتونیم تا ساعت 11 حداقل کولر روشن نکنیم و نور روشنایی هم نداشته باشیم.
از طرف دیگه میتونیم با کارمندها و کارگرها هماهنگ کنیم که در ساعت پیک مصرف برق، ما به جای کولرها، هواکشها رو روشن نگه داریم و اونها هم یک لباس خنک تر برای کار بپوشین. اگر دقت کنید، بعضی از نکتهها هستن که به هیچ وجه خط تولید ما رو تحت تاثیر قرار نمیدن اما برای ما کاهش هزینه های تولید رو در بر دارن.
4) دستمزد نیروی انسانی
نیروی انسانی یکی از رکنهای اصلی در هزینهی تولید هست. اما دلیل نمیشه که ما برای کاهش هزینه تولید، کارگر و یا کارمند خودمون رو اخراج کنیم و اون رو رها کنیم. این به لحاظ اخلاقی اصلا درست نیست. چرا که کارگر ما برای ما زحمت کشیده و چرخ تولید ما داره به دست اون میچرخه.
اما خب ما برای کاهش هزینه تولید باید چه کار کنیم؟ بهترین راه اینه که ما اگر فروش خوبی داریم، از همون کارگرای خودمون استفاده کنیم، اما شیفت کاری رو زیاد کنیم و در ازای حقوق بیشتر و طبیعتا فروش بیشتر، به شیفتهای کاریمون اضافه کنیم.
راه دیگهای هم که من اخیرا در یکی از مجلههای کسب و کار تولیدی دیدم، مربوط به کسب و کارهای تولیدی با سرمایهی کم بود. یکی از راههای کاهش هزینه تولید اینه که ما وعدههای پذیرایی از کارگر یا کارمند رو کم کنیم و در عوض به کیفیت اضافه کنیم.
مثلا اگر ما سه بار در روز به کارگر میان وعده میدادیم، حالا این میان وعده رو کنیم یکبار یا دوبار، ولی یه مقدار مفصل تر این کارو انجام بدیم. این کار طبق برآوردی که اون مجله کرده بود میتونه بیست تا سی درصد کاهش هزینههای تولید در زمینهی نیروی انسانی رو برای ما داشته باشه.
حرف آخر
خیلی چیزها میشه توی کاهش هزینه تولید گفت. یه سری از موارد مثل استهلاک ماشینها هستن. یه سری چیزا هم مثل حمل و نقل و سیتسم توزیع هستش که اگر روش کار بشه، نتیجهی خوبی میده و کاهش هزینهی تولید به صورت چشم گیری دیده میشه، اما حقیقت اینجاست که مدیر ما، زیر ساختهای لازم برای اصلاح این شرایط رو نداره.
ما توی سیستم توزیع چه کاری میتونیم انجام بدیم؟
ما توی حمل و نقل چه راه جایگزینی داریم که بتونه به ما کاهش هزینه تولید رو بده؟ متاسفانه یه خرده زیر ساختها کمه در این زمینه. نمیگم برای این مسائل راه نیست، اما عمومیت نداره و باید روی زیر ساختها کار بشه تا نتیجهی کاهش هزینهی تولید هم برای ما محقق بشه.
اما هدف تیم ماهان تیموری اینه که همیشه روی نکات مثب تمرکز کنه. ما به هیچ وجه به نقایص کاری ندارم. همین نکتههایی که بهتون گفتم میتونه به کلی روند کسب و کار شما رو عوض کنه. کافیه هزینههای خرد خودتون رو در بیارید و یادداشت کنید و هر وقت که بطور کامل یک صورت حساب کلی داشتید.
برید روی گزینههای بالا فکر کنید. خیلی وقتها ساده ترین راهها میتونه برای ما کاهش هزینه تولید داشته باشه. پس نیاز نیست که راههای سختی برید. از سمت دیگه همیشه این رو هم در خاطرتون داشته باشید که کاهش هزینهی تولید، در پی یک عاملی ایجاد میشه به نام رکود اقتصادی.
یعنی ما وقتی نیاز به کاهش هزینه تولید پیدا میکنیم که چند تا عنصر مالی در کارمون به مشکل برمیخورن. پس یک داشتن یک دید کلی نسبت به بازار و نسبت به اتفاقات اقتصادی هم میتونه ذهن ما رو به سمت یک مدیریت درست پیش ببره.
چون بسیاری از اتفاقات مثل گرونی نرخ ارز، چیزی نیست که دست شمای تولید کننده باشه و کاهش هزینه تولید شما اینجا صورت اجباری به خودش میگیره. که باید با مدیریت اون رو برطرف کنید. اما یکباری هم هست که هیچ عاملی جز عدم فروش شما و یا هزینههای بالا و سود کم شما، باعث رو آوردن به کاهش هزینههای تولید نمیشه.
راه حل پیشنهادی ما
خب اینجا دیگه جاییه که شما باید هوش مالی، هوش مدیریتی و هوش تولید خودتون رو بالا ببرید و روی کاهش هزینههای تولید کار کنید. این نکته رو هم فراموش نکنید که کاهش هزینههای تولید یک بار روانی هم روی شما داره که نباید بگذارید روی شما تاثیر بگذاره.
کافیه به کسب و کار خودتون ایمان داشته باشید، کافیه به خودتون ایمان داشته باشید، یک برنامهی اقتصادی درست بچینید و دوباره روند رو به رشد خودتون رو شروع کنید. خصوصا دوستانی که تازه کسب و کار خودشون رو شروع کردن به هیچ وجه نباید برای کاهش هزینههای تولید، قید ایده هاشون رو بزنن.
باور به خودتون، باور به کسب و کارتون، کلید موفقیت شما در تولید هست. کاهش هزینههای تولید، یک استراتژی کاریه و به هیچ وجه نقص کار شما محسوب نمیشه.
سوالات متداول
[sp_easyaccordion id=”116020″]
حتما آموزش ببین
آموزش بیشتری تو این حوزه ببینی کافیه که یه سر به پیج من، یعنی اینستاگرام ماهان تیموری بزنی و از کلی آموزش رایگان در زمینهی مدیریت و کاهش هزینههای تولید استفاده کنی.
اما اگر به این فکر میکنی که میخوای به زودی یکی از بهترینها توی کسب و کار خودت بشی، اینجا جاییه که باید روی خودت و کسب و کارت سرمایه گذاری کنی و وقت بگذاری. اینجا جاییه که من و تو نیاز داریم یه خرده خصوصی تر و صد البته تخصصی تر با هم در مورد کاهش هزینههای تولید صحبت کنیم.
همه تون تقریبا با محصول هوش مالی پلاس من آشنا هستید. اما حالا باید بهتون بگم که یه بخشی به هوش مالی پلاس اضافه شده و غنی تر شده که مربوط به کسب و کار هستش و شما اونجا میتونید با تکنیکهای کاهش هزینههای تولید آشنا بشید.
البته این رو بگم که تمام تجربیاتی که من اونجا به شما میدم تجربیات عملیای هست که بارها و بارها توی کسب و کارهای مختلف پیادشون کردیم و کاهش هزینههای تولید رو به چشم خودمون دیدیم. و علاوه بر این شما توی این دوره، یعنی هوش مالی پلاس، با رازهایی آشنا میشید که تازه متوجه میشید، چقدر کسب و کار خودتون پتانسیل بالایی برای رشد داره و شما هنوز بهش توجه نکردید.
پس اگر دنبال یه راهی هستی که هزار بار تجربه شده و همشم عمل کرده . اگر دنبال راهی هستی که تو کوتاه ترین زمان ممکن، برسی به جایی که لیاقتش رو داری، همراه من بیا به هوش مالی پلاس و در بخش کسب و کار، پلههای موفقیت رو با آسانسور طی کن.
3 پاسخ
با سلام و وقت بخیر
پست های اینستاگرامتون و دوره هایی که میذارید عالی ان
مرسی
سلام و درود ، امیدوارم عالی باشید
بسیار خرسندیم که مورد توجه شما و مفید واقع شده است
رسالت ما هر جه ثروتمند تر شدن مردم عزیز ایران هست
سلامت، شاد، موفق وسربلند باشید !
خیلی از کارگاه های تولیدی چندماه هست که نتونستن حتی حقوق ماهیانه نیروهاشون رو پرداخت کنن.به نظر من راه کارهای صرفه جویی در انرژی با خاموش کردن کولر تا 11 اصلا منطقی نیست.کارگری که حقوق نگرفته اگر با نور کم و گرما هم بخواد کارکنه دیگه هیچ کاری برا شرکت انجام نمیده.بدون دلگرمی و انگیزه نمیشه از کارگرها بخوایم با زیرپوش کار کنند که من مالک کمتر هزینه برق بدم.همدلی بین کارفرما و کارگر از بین میره وقتی پرداختی ها به موقع نباشه.