سلام ماهانی عزیز. می‌دونستید یکی از بزرگترین مشکلاتی که ما در حوزهی کسب و کار تو ایران داریم، عدم وجود مدیریت صنعتی در مشاغل کشوره؟ و جالبه که این رشته یکی از پردرآمد ترین و پر تقاضاترین رشتههای ایران محسوب میشه. اگر دوس داری اطلاعات کاملی در مورد مدیریت صنعت ی بدست بیاری، این مقاله به همه سوالاتت پاسخ میده.
مدیریت صنعتی، یکی از مشاغل پرطرفدار و در عین حال کاربردی در مجموعه‌های تجاری و صنعتی در تمام دنیا محسوب میشه. در ایران هم چند سالی است که نیاز به این شغل زیاد شده و میشه گفت که جایگاهشو در عرصه‌ی مدیریت پیدا کرده.
اما سوال اینجاست که مدیریت صنعتی چیست؟ و دقیقا چه کاربردی توی حوزهی مدیریت داره. جواب این سوال یه خرده نیاز به مقدمه چینی داره و نیازه که جوانب مختلفش بررسی بشه. اما اگر بخوایم به زبان ساده مدیریت صنعتی چیست رو توضیح بدیم، میتونیم بگیم که:
پیشنهاد ما به شما : انواع مدیریت
مدیریت صنعتی چیست؟
” مدیریت صنعتی یکی از شاخههای مدیریته که طی اون، شخص مدیر صنعتی، با توجه به دانشی که در حوزهی مهارتهای صنعتی داره شروع به تربیت و پرورش نیروهای صنعتی در یک مجموعه تجاری و صنعتی میکنه. “.
این تعریف، خیلی تعریف ساده ایه اما اگر یه مقدار بخوایم به بطن ماجرا سفر کنیم، می‌بینیم که یک مدیر صنعتی چه کار مهمی توی یه مجموعه انجام میده. بگذارید یه مثال ساده براتون بزنم. فرض رو بر این بگذاریم که تیم ماهان تیموری، وارد یه حوزهی صنعتی بشه و در صنعت فلزات شروع به کار کنه.
اگر همین تیم امروزی وارد اون صنعت بشه و در اون صنعت هم با همین مدیریت فعلی بخوایم کار کنیم، طبیعتا نه تنها نتیجه نمیدیم بلکه شکست هم می‌خوریم. ما در مجموعه‌ی صنعتی نیاز به اشخاصی داریم که علاوه بر شناخت صنعت، مهارت رشد نیروهای صنعتی هم داشته باشن.
و این یکی از بزرگترین مشکلات صنعت ما در ایرانه که مدیران صنعتی ما کسانی هستن که هیچ سر رشته‌ای در مدیریت صنعتی ندارن و به هیچ وجه نمیتونن نیروهای صنعتی رو هدایت کنن. خب حالا این مدیر صنعتی دقیقا تو چه حوزه‌های فعالیت میکنه؟
بطور کلی یک مدیر صنعتی میتونه در سه گرایش: 1) فنی و تکنیکی، 2) مالی و اقتصادی و 3) رفتاری و اجتماعی کارش رو دنبال کنه و در این حوزه تخصص کسب کنه. اما چیزی که تو ایران بیشتر باهاش روبرو هستیم، اینه که مدیران صنعتی ما بیشتر در حوزهی مالی و رفتاری با سازمانها و شرکتها کار میکنن.
وظایف مدیریت صنعتی چیست؟
برای اینکه یه مقدار بیشتر با زیر و بم کار مدیریت صنعتی آشنا بشیم، بهترین کار اینه که با وظایف مدیریت صنعتی آشنا بشیم تا ببینیم که حوزهی کاری یک مدیر صنعتی چه مواردی رو شامل میشه؟
کنترل صفر تا صد تولید
اولین وظیفه‌ی مدیران صنعتی در یک مجموعه‌ی تجاری صنعتی اینه که بر روی تمامی مراحل تولید نظارت کنن و تمامی مشکلات رو برطرف کنن. وقتی از تمامی مراحل تولید صحبت می‌کنیم، منظورمون اینه که از تمامی مراحل تامین مواد اولیه تا زمانی که محصول آماده میشه و در بازار عرضه میشه، یک مدیر صنعتی وظیفه داره که نظارت کامل بر روی پروسه داشته باشه.
جذب نیروی مستعد
استخدام نیروهای متخصص یکی دیگه از فعالیت‌های مدیر صنعتیه که در حیطه‌ی وظایف مدیریت صنعتی بهش پرداخته میشه. از اونجایی که پروسه استخدام یک نیروی متخصص یک امر بسیار حساس و حیاتی برای یک واحد صنعتیه، علاوه بر مدیر منابع انسانی، حتما نیاز به حضور مدیر صنعتی هم وجود داره. در واقع
مدیریت صنعتی هر مجموعه تلاش میکنه که در کنار در نظر گرفتن مسائل تخصصی و فنی، مسائل رفتاری و شخصیتی کارکنان استخدامی رو هم زیر نظر بگیره.
مدیریت رفتار و حل مشکلات کارکنان
سومین وظیفه از وظایف مدیریت صنعتی در حوزهی تجارت و صنعت اینه که: ” یک مدیر صنعتی مسئولیت رفتارهای کارکنان رو هم برعهده داره. “. این مسئله نیاز به یه مقدار توضیح بیشتر داره. ما اصولا سه نوع واکنش رفتاری رو در کارکنان یک واحد صنعتی داریم. واکنش اول اینه که فرد انگیزه‌ی بسیاری برای کار کردن داره و تلاش میکنه که نه تنها کارشو به عالی ترین شکل ممکن انجام بده، بلکه بر روی پروسه‌ی تولید هم فعال عمل کنه و ایده‌های خوبی بده و کارشو گسترش بده.
دسته‌ی دوم رفتاری‌ای که داریم مربوط میشه به افرادی که به دلیل نارضایتی شغلی، میلی به کار ندارن و در انجام وظایف خودشون کوتاهی میکنن و یه رفتار دیگه هم داریم که فردی که در مجموعه صنعتی کار میکنه، هیچ مشکلی در کارش نداشته ولی ناگهان دچار افت کاری شده که میتونه به علت محرک‌های بیرونی باشه مثل مشکلات خانوادگی.
کاری که مدیر صنعتی در اینجا میکنه و در حوزهی وظایف مدیریت صنعتی هم هست اینه که هر سه این رفتارها رو به طور دقیق بررسی کنه و برای هر کدوم یه راه حلی پیدا کنه تا وضعیت بهتر و بهتر بشه. بعنوان مثال به اون کسی که خوب کار میکنه پاداشی تعلق بگیره.
اونی که نارضایتی شغلی داره، باید توسط مدیریت صنعتی آنالیز و بررسی بشه و مشکلش حل بشه و در مقابل اون کسی که حتی از دسته‌ی سوم هست و یک عامل بیرونی باعث شده که بهره وری پایین تری هم داشته باشه، اونم باید توسط یک مدیر صنعتی باهاش صحبت بشه و تا حد امکان مشکلش حل بشه.
نظارت بر بودجه و پروسه‌ی تولید
یک مدیر صنعتی، باید روی دو عامل در پروسه‌ی تولید بیش از هر چیزی تمرکز کنه. یک هزینه‌ها و دو موجودی مواد اولیه. کنترل و ارائه گزارش این دو مورد، بر روی دوش کسیه که به عنوان مدیر صنعتی در مجموعه مشغول به کاره.
بحث هزینه‌ها که کاملا مسئله‌ی روشنیه و در وظایف مدیریت صنعتی هست که هزینه‌هایی که تولید به جای میگذاره و یا تخمینی که از هزینه‌های آتی مثلا نسبت به تورم برای تولید وجود داره رو به گوش مدیر مالی و مدیران ارشد دیگه که مربوط به این حوزه هستند بگذاره تا تصمیم درستی گرفته بشه.
از سمت دیگه موجودی انبارها، موجودی مواد اولیه و موجودی پتانسیل تولیدی هر مجموعه هم به عهده مدیریت صنعتی مجموعه است که بررسی بشه و در موردشون تصمیم گیری بشه. بعنوان مثال وقتی که مواد اولیه موجودیشون رو به اتمام هست و یا روند تولید به گونه‌ای بوده که در مواد اولیه صرفه جویی شده، این گزارش باید به دست مدیر مالی و مدیر انبار و مدیر کل برسه.
از سمت دیگه اگر ماشین آلات دچار نقض بشن، یا اگر جنسی که از مواد تولید بوده، حالا در بازار کمیاب شده و این اخلال در پروسه‌ی تولید ایجاد کرده، باید توسط مدیریت صنعتی گزارش داده بشه تا مورد بررسی بشه و حل بشه.
نظارت بر استاندارد بودن تولید
نظارت بر استاندارد بودن محصولات هم کاملا بر عهده‌ی مدیریت صنعتی هست و در لیست وظایف مدیریت صنعتی باید بهش اشاره بشه. یک مدیر صنعتی باید از تمامی المان‌ها و متر و معیارهایی که سلامت محصول و استاندارد بودن محصول رو تضمین میکنه، استفاده بکنه تا که محصول یا خدمات دارای کیفیت بهتری باشند.
حالا اگر لازمه‌ی این کار هست که محصولات گواهی خاصی از سازمانی دریافت کنن و یا در یک شیوه‌ی استاندارد سازی محصولات، به عنوان نمونه شرکت داده باشن تا مهر تاییدیه‌ی استاندارد رو از مراکز مختلف دریافت کنن، باید این کار رو انجام بدن و در حوزهی کاری مدیریت صنعتی هستش.
مذاکرات تجاری
در بسیاری از مواقع، می‌بینیم که یک مدیر مالی، دریک فضای صنعتی که هیچ آشنایی‌ای هم به برند‌ها و فعالیت هر دستگاه نداره، با مجموعه‌های دیگه بر روی مسائل مالی و قیمت دستگاه‌ها صحبت میکنه یا از اون‌ها قطعه‌ای رو درخواست میکنه که به زعم خودش ارزون تره.
اما این یک اشتباه بسیار بزرگ و خطرناک در یک پروسه‌ی صنعتی محسوب میشه. برای صحبت کردن در مورد قیمت و یا تهیه‌ی یک جنسی که مربوط به پروسه‌ی صنعت میشه، حتما باید مدیریت صنعتی وارد عمل بشه و کارهای صحبت و مذاکره رو انجام بده. به این دلیل که اونه که میدونه چه چیزی نیاز کارش هست. اما از سمت دیگه این کار باید با هماهنگی مدیریت مالی هم باشه که تامین بودجه بشه.
تدوین استراتژی ها
آخرین نکته از وظایف مدیریت مالی در یک مجموعه صنعتی تجاری، اینه که برنامه‌ها و استراتژی‌های میان مدت و بلند مدت در زمینه‌ی تولید و افزایش بهره وری رو تنظیم بکنه و اون رو با مدیران به بحث بگذاره.
این رو هم خاطرتون باشه که بعد از مدیر مالی، بیشترین ارتباط با مدیران رو مدیریت صنعتی داره و مدام باید با توجه به سوابق تولید و هزینه‌های جاری و همچنین روند تولید، با مدیران جلسه بگذاره و به تدوین استراتژی‌ها بپردازه.
اگر بخوام یه مثال ساده براتون بزنم، میتونم بگم که فرض کنید که یک مدیر صنعتی در یک شرکت تولیدی در زمان کرونا متوجه این میشه که تولید یک محصول مرتبط با بیماری کرونا میتونه سود دهی شرکت رو افزایش بده و همین مسئله ناگهان باعث میشه که یک تدوین استراتژی‌ها صورت بگیره و با مدیران جلسه گذاشته بشه و خط تولید به تولید محصول مورد نظر اختصاص داده بشه. پس جلسه‌های پی در پی با مدیران و تدوین برنامه‌ها هم بخشی از فعالیت‌های یک مدیر صنعتی هست که باید انجام بشه.
خب دوستان فکر می‌کنم که حالا به خوبی با مدیریت صنعتی و فعالیت‌هایی که یک مدیریت صنعتی در یک مجموعه آشنا شدید. اما میمونه یه سوال که باید بهش جواب داده بشه و اون چیزی نیست جز اینکه چطور میتوانیم به رشته‌ی مدیریت صنعتی ورود کنیم و یک مدیر صنعتی شویم؟
رشته مدیریت صنعتی در دانشگاه
بعد از اینکه انقلاب علمی در دانشگاه‌های جهان بوجود اومد، یکی از رشته‌هایی که بسیار مورد توجه قرار گرفت و لزوم ایجاد رشته براش حیاتی شد، بحث رشتههای مدیریتی شد. بعدها با توجه به چند تخصصی شدن رشته‌ی مدیریت، هر کدوم از گرایش‌های مدیریت، برای خودشون صاحب رشتههای مستقل شدن.
رشتههای مدیریت با همه‌ی شاخههای اساسی شون در ایران طرفداران بسیاری دارن و دانشگاه‌های بسیاری این رشته‌ها رو تدریس میکنن. یکی از اون رشتههای اساسی هم در دانشگاه‌های کشور، رشته‌ی مدیریت صنعتی هست که بسیار هم طرفدار داره.
شما میتونید با شرکت در کنکور و انتخاب یکی از گرایش‌های رشته‌ی مدیریت صنعتی، در این رشته به تحصیل بپردازند و مدارج عالی رو کسب کنند. این نکته رو بهتون بگم که مدیریت صنعتی، یک رشته‌ی بسیار کاربردی با بازار کار خوبه، پس سعی کنید حتما این رشته رو در دانشگاه دنبال کنید تا علاوه بر یادگیری علم مدیریت، یک رزومه قوی هم برای خودتون درست کنید.
گرایش‌های رشته‌ی مدیریت صنعتی
بر اساس اطلاعاتی که تیم ماهان تیموری کسب کرده، تا به امروز گرایش‌های زیر از رشته‌ی مدیریت صنعتی در دانشگاه‌های ایران تدریس میشه:
1) گرایش تولید و عملیات
2) گرایش تحقیق در عملیات
3) گرایش مدیریت و عملکرد
4) گرایش مدیریت زنجیره تامین
5) گرایش مدیریت کیفیت و بهره وری
6) گرایش مدیریت پروژه
که از بین گرایش‌های بالا، گرایش مدیریت پروژه هم تقاضای بیشتری در بازار کار داره و هم درآمد بهتری داره. البته باز هم همه چیز به علاقه شما برمیگرده. شما میتونید با مراجعه به وبسایت دانشگاه‌ها و دیدن سرفصل دروسی که در دانشگاه در این گرایش‌ها تدریس میشه، بر اساس علاقه‌ی خودتون رشته‌ی مورد نظرتون رو انتخاب کنید.
بازار کار رشته‌ی مدیریت صنعتی
رشتههای مدیریتی توی ایران به شدت در بازار کار، پرتقاضا هستن و ما با کمبود نیرو در زمینههای تخصصی مدیریتی مواجه هستیم. به همین دلیل، اگر شما یکی از علاقمندان این رشته هستید یا در حال تحصیل در این رشته هستید و به بازار کارش فکر میکنید باید بگم که خیالتون راحت.
شما میتونید با یک رزومه خوب، با یک معدل مناسب و یک سابقه کاری چند ساله، بهترین صندلی‌های مدیریتی رو در اختیار خودتون بگیرید. بر اساس آماری که در بازار کار موجوده، کسانی که در رشتههای مدیریت صنعتی تحصیل کردن میتونن در مشاغلی مثل:
” مدیریت واحدهای صنعتی کوچک، متوسط و بزرگ از جمله کارخانجات، کارگاه‌هاو شرکتها و همچنین مدیریت و کنترل پروژه، مدیریت، برنامهریزی و کنترل موجودی‌ها، مدیریت و کارشناسی کنترل کیفیت، کارآفرینی و موارد بازاریابی، استراتژی، منابع انسانی، مالی و غیره استارتاپ‌ها، تحلیل مالی و اقتصادی قبل از پروژه، حین پروژه، تولید و مدیریت، برنامهریزی و کنترل تولید مشغول به کار بشن. “.
درآمد رشته‌ی مدیریت صنعتی
برای رشتههای مدیریتی عمدتا نمیشه درآمد مشخصی تعیین کرد، چون که بسته به جایی که کار میکنید و بسته به نوع گرایشی که دارید در آمد‌ها خیلی متفاوت میشن. اما چیزی که میتونم در مورد درآمد رشته‌ی مدیریت صنعتی به شما بگم اینه که:
” شما با داشتن مدرک دانشگاهی رشته مدیریت صنعتی و چند مدت هم سابقه کار، میتونید به درآمد‌های بالاتر از میانگین جامعه برسید و اگر بخواید در شرکتها و سازمان‌های دولتی کار کنید، عالی ترین سطح حقوق رو خواهید داشت و اگر هم بخواید در سازمان‌های خصوصی کار کنید، بسته به گستردگی کارتون میتونید، زندگی بسیار خوبی به لحاظ مالی داشته باشید. “.
اگر بخوام یه نتیجه بگیرم، میتونم بگم که فرقی نمیکنه که به کدوم حوزهی مدیریت علاقه مند هستید، چیزی که مهمه اینه که اگر دوس دارید که سمت مدیریتی داشته باشید و از این کار خوشتون میاد، کافیه که یه اطلاعات جامعی ازش بدست بیارید و بعد وارد این حوزه بشید.
برای این که یه اطلاعات جامع از انواع رشتههای مدیریتی داشته باشید، تیم ماهان تیموری یه مقاله‌ای براتون آماده کرده به نام انواع مدیریت که صفر تا صد هر رشته‌ی مدیریتی رو توش توضیح داده و میتونید بر اساس اطلاعاتی که به دست میارید، رشته‌ی مدیریتی خودتون رو انتخاب کنید.
اما اگر دیگه فارغ التحصیل شدید و آماده‌اید که جایی استخدام بشید و کارتون رو شروع کنید، نیاز به یک سری اطلاعات در مورد اصول مدیریت دارید که حتما هم در مصاحبه‌ها ازتون سوالشو میپرسن هم بدرد کارتون میخوره. میتونید مقاله اصول مدیریت رو هم دنبال کنید که تمامی اطلاعات لازم برای یادگیری مدیریت رو اونجا براتون آماده کردیم.
سوالات متداول :
وظایف مدیریت صنعتی چیست؟
کنترل صفر تا صد تولید- استخدام جذب نیروی مستعد – مدیریت و رفع مشکلات کارمندان – نظارت بر بودجه و پروسه تولید –
بازار کار رشته مدیریت صنعتی در ایران چگونه است؟
رشتههای مدیریتی توی ایران به شدت در بازار کار، پرتقاضا هستن و ما با کمبود نیرو در زمینههای تخصصی مدیریتی مواجه هستیم. به همین دلیل، اگر شما یکی از علاقمندان این رشته هستید یا در حال تحصیل در این رشته هستید و به بازار کارش فکر میکنید باید بگم که خیالتون راحت.
